Secomski Roman Piotr (1913–1974), ekonomista planista, dyrektor generalny do spraw ekonomicznych Min. Zdrowia i Opieki Społecznej. Ur. 23 X w Kamieńsku w pow. piotrkowskim, w rodzinie chłopskiej, był synem Piotra i Marianny z Dukowiczów, bratem Kazimierza (ur. 1910), profesora ekonomii Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, działacza państwowego.
S. uczył się w Gimnazjum Męskim Stanisława Niemca w Radomsku, dorabiał wówczas korepetycjami. Maturę zdał w r. 1931, w l. 1931–3 studiował na Wydz. Mechanicznym Politechn. Warsz., ale przerwał naukę ze względu m.in. na trudności materialne i przez rok pomagał rodzicom w gospodarstwie rolnym. W l. 1934–5 odbył Kurs Podchorążych Rezerwy w 7. Dyw. Piechoty w Częstochowie. W r. 1935 rozpoczął studia w Szkole Głównej Handlowej (SGH) w Warszawie. W młodości był instruktorem Związku Harcerstwa Polskiego. Dn. 1 XI 1938 podjął pracę jako referent Wydz. Matematycznego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w Warszawie. Tydzień później uzyskał dyplom magistra nauk ekonomiczno-handlowych na podstawie pracy Problemat ubezpieczeń powodziowych (nie publikowanej).
Podczas wojny 1939 r. S. jako dowódca kompanii piechoty w stopniu podporucznika rezerwy brał udział w obronie Lwowa. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do pracy w ZUS, ale w grudniu t.r. władze niemieckie go zwolniły. Przez rok pomagał najstarszemu bratu Józefowi w odbudowie spalonego w czasie wojny rodzinnego gospodarstwa w Kamieńsku. Od 1 IX 1940 pracował w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych (PZUW) w Warszawie jako technik ubezpieczeniowy przy szacunku szkód wojennych, potem jako referent w Centralnej Księgowości. Po powstaniu warszawskim 1944 r. uciekł z transportu do obozu w Pruszkowie. Pracował w gospodarstwie w Kamieńsku i jednocześnie wykonywał prace zlecone PZUW w Piotrkowie.
Po wyparciu Niemców z Warszawy S. od 1 IV 1945 był tam kierownikiem rachuby Oddziału Wojewódzkiego PZUW. Od maja do września 1945 był zmobilizowany. Następnie od października pracował jako inspektor w Min. Skarbu – Państwowym Urzędzie Kontroli Ubezpieczeń w Łodzi, a w godzinach wieczornych wykładał matematykę finansową i ubezpieczeniową w Państwowym Liceum Handlowym w Łodzi (do lutego 1946). Dn. 3 XII 1945 S. przeniósł się do Centrali Banku Gospodarstwa Krajowego (od r. 1949 Banku Inwestycyjnego), znajdującej się w Łodzi, później w Warszawie. Pracował tam m.in. jako: kierownik Biura Ekonomicznego, naczelnik Wydz. Ekonomicznego w Dep. Planowania, naczelnik Wydz. Koordynacji i Planowania i kierownik tegoż Departamentu. W l. 1952–5 pracował w Zarządzie Centralnym Min. Finansów jako p.o. wicedyrektor Dep. Finansów Budownictwa i Inwestycji. Od listopada 1955 aż do śmierci był dyrektorem generalnym ds. ekonomicznych w Min. Zdrowia (od r. 1960 Min. Zdrowia i Opieki Społecznej).
Tam S. włączył sprawy planowania, budżetu, inwestycji i techniki w jeden teoretyczno-praktyczny system i organizował wspólne konferencje organizatorów ochrony zdrowia i ekonomistów. W rezultacie przyczynił się do zwiększenia sieci placówek służby zdrowia i liczby łóżek szpitalnych, do rozwoju lecznictwa sanatoryjno-prewentoryjnego dla dzieci gruźliczych, do rozwoju przemysłu medycznego i rozbudowy fabryk sprzętu medycznego w Warszawie, Nowym Tomyślu, Milanówku i budowy zakładu pod Żywcem. Był inicjatorem powołania i współorganizatorem Centralnego Ośrodka Techniki Medycznej (COTM) jako technicznej placówki naukowo-badawczej resortu zdrowia i opieki społecznej. Jednocześnie w l. 1952–8 prowadził jako starszy wykładowca wykłady zlecone w SGPiS w Warszawie na Studium Zaocznym z finansowania inwestycji i kapitalnych remontów oraz na Studium Dziennym z finansów przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Ponadto od 1 I 1962 kierował Zakładem Ekonomiki Katedry Organizacji Ochrony Zdrowia, której był współtwórcą w Studium Doskonalenia Lekarzy (SDL) przy Akad. Med. w Warszawie. Po przekształceniu w r. 1970 SDL w Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP) pozostał tam do r. 1972 starszym wykładowcą w Zakładzie Teorii Medycyny Społecznej. Jednocześnie w l. 1967–72 wykładał politykę i finansowanie inwestycji na Wydz. Architektury Politechn. Warsz. Był też zapraszany na specjalistyczne wykłady z zakresu ekonomiki służby zdrowia za granicę, zwłaszcza do NRD i Czechosłowacji.
S. był jednym z inicjatorów i przewodniczącym Rady Naukowo-Programowej dwuletnich kursów dla kierowniczej kadry administracyjno-gospodarczej służby zdrowia prowadzonych w ramach Studium Medycyny Społecznej CMKP. Pod jego kierownictwem zorganizowano osiem takich kursów, w których uczestniczyło ok. 800 słuchaczy.
S. zamieszczał artykuły z zakresu bankowości, finansowania inwestycji i kapitalnych remontów oraz finansów przedsiębiorstw w „Przeglądzie Kwartalnym Banku Gospodarstwa Krajowego” i w „Wiadomościach Narodowego Banku Polskiego”. Wydał także skrypty: Przewodnik metodyczny do wykładu Finansowanie inwestycji i kapitalnych remontów (W. 1953, 1954) i w trzech zeszytach Finansowanie inwestycji i kapitalnych remontów (W. 1953–4, W. 1954–5). Był też współautorem kilkakrotnie wznawianego Informatora inwestora (W. 1953, W. 1955, W. 1964, W. 1966). Dla szkolenia podyplomowego lekarzy opracował: podręcznik Inwestycje, remonty i zaopatrzenie medyczne w jednostkach służby zdrowia i opieki społecznej, ogłoszony w „Organizacji ochrony zdrowia”, pod redakcją B. Kożusznika i B. Kleczkowskiego (W. 1964 z. 11), jako część redagowanego przez siebie 15-zeszytowego skryptu „Organizacja i ekonomika służby zdrowia i opieki społecznej. Podręcznik zbiorowy dla szkolenia kierowniczej kadry administracyjno-gospodarczej” (W. 1966–9, W. 1969–75), pracę pt. Gospodarka inwestycyjna w służbie zdrowia i opieki społecznej (W. 1966 z. 9, Wyd. 2, W. 1975 z. 8). Był też autorem haseł i głównym recenzentem Działu VII: Inwestycje w „Vademecum Dyrektora” pod redakcją Z. Witkowskiego (W. 1960).
S. działał m.in. w Radzie Naukowej COTM (od r. 1970), Polskim Tow. Ekonomicznym (od r. 1973), Polskim Czerwonym Krzyżu jako wiceprzewodniczący Głównej Komisji Rewizyjnej, Radzie Naczelnej Uzdrowisk i Wczasów Pracowniczych (od r. 1969 jako członek, później przewodniczący Komisji Inwestycyjnej), Komitecie Nauk Higieny i Organizacji Ochrony Zdrowia Wydz. Nauk Medycznych PAN, Narodowym Funduszu Ochrony Zdrowia (zastępca przewodniczącego Komisji Finansowej Komitetu Krajowego), Radzie Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, Społecznym Komitecie Budowy Pomnika – Szpitala Centrum Zdrowia Dziecka (członek Prezydium Komitetu). Interesował się turystyką i krajoznawstwem, a także zbierał militaria z okresu drugiej wojny światowej, które po jego śmierci przekazano jednemu z najbliższych przyjaciół. Zmarł nagle 29 XII 1974 w Warszawie i tam został pochowany na cmentarzu Komunalnym Powązkowskim (d. Wojskowym) w Alei Zasłużonych. Był odznaczony m.in.: Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztandaru Pracy II kl. (1964), Odznakami honorowymi PCK I i II stopnia i Odznaką «Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia».
W małżeństwie zawartym w r. 1946 z Agnieszką Wacławą z Kasiczaków (ur. 1918), urzędniczką Tow. Reasekuracyjnego «Warta», miał S. dwie córki: Małgorzatę Katarzynę (ur. 1952), magistra ekonomii, pracownika International Trade Centre (Unctad-GATT) w Genewie, i Agnieszkę (ur. 1956), magistra inżyniera budownictwa.
Fot. w Mater. Red. PSB; – Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w Warszawie, W. 1989; – Wspomnienia pośmiertne z r. 1975: „Problemy Techniki w Medycynie” T. 6 nr 1 s. I–II (fot.), „Służba Zdrowia” nr 1 s. 3 (fot.), „ Zdrowie Publ.” T. 86 nr 7 s. 579–83 (B. Kożusznik, fot.); – Nekrologi i wzmianki: „Tryb. Ludu” 1974 nr 365, „Tyg. Powsz.” 1975 nr 14, „Życie Warszawy” 1974 nr 310, 1975 nr 1, 2, 4, 5, 11; – Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Dział spraw personalnych: Akta nr 145/442 (fot.); Min. Zdrowia i Opieki Społ. w W.: Wydz. spraw osobowych. Akta nr 6046 (fot.); – Informacje brata, Kazimierza Secomskiego, i żony, Agnieszki Wacławy Secomskiej z W.
Teresa Ostrowska